Trong đời sống tâm linh của người Việt, giao thừa là thời khắc thiêng liêng chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, khi trời đất giao hòa và các gia đình dâng cúng lễ vật để cầu mong một năm mới an lành, hạnh phúc.

Tuy nhiên, nhiều người tin rằng vào năm Ất Tỵ (năm con Rắn), không nên cúng gà trong mâm cỗ giao thừa vì lo sợ phạm vào điều kiêng kỵ “cõng rắn cắn gà nhà”, rước đen đủi vào gia đình. Vậy quan niệm này có cơ sở hay không? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Gà trong văn hóa tâm linh người Việt

Gà từ lâu đã là một trong những vật phẩm cúng lễ quan trọng trong văn hóa Việt Nam, đặc biệt là trong dịp giao thừa. Theo quan niệm dân gian, gà trống được xem là biểu tượng của sự dũng mãnh, tỉnh thức và mang lại may mắn. Tiếng gà gáy sáng sớm tượng trưng cho sự khởi đầu mới, xua tan bóng tối và đánh thức mọi điều tốt lành.

Chính vì thế, trên mâm cỗ giao thừa của người Việt, gà trống luộc là lễ vật không thể thiếu. Gà trống được chọn để dâng lên tổ tiên, thần linh với hy vọng cầu mong một năm mới bình an, may mắn, mọi việc hanh thông.

Quan niệm “cõng rắn cắn gà nhà” có từ đâu?

Câu nói “cõng rắn cắn gà nhà” trong dân gian mang ý nghĩa cảnh báo về việc rước kẻ xấu hoặc tai họa vào nhà, gây hại cho chính gia đình mình. Vào năm Tỵ – năm con Rắn, một số người cho rằng việc cúng gà trong mâm cỗ giao thừa sẽ khiến hai linh vật này “xung khắc”, tạo nên xui xẻo cho gia chủ.

Lý do xuất phát từ quan niệm rằng rắn là loài vật săn mồi, và gà – đặc biệt là gà con – thường là mục tiêu của rắn trong tự nhiên. Vì vậy, nhiều người cho rằng việc dâng gà trong năm Tỵ giống như “mời gọi” rắn đến, tượng trưng cho sự rước họa vào nhà, dẫn đến mất mát và bất hòa trong gia đình.

Quan niệm này có đúng không?

Theo các chuyên gia văn hóa và phong thủy, quan niệm kiêng cúng gà trong năm Ất Tỵ hoặc bất kỳ năm nào thuộc tuổi Tỵ thực chất chỉ mang tính chất truyền miệng, không có cơ sở khoa học hay tâm linh rõ ràng.

Không có xung khắc trong phong thủy

Trong ngũ hành và phong thủy, gà thuộc hành Kim, rắn thuộc hành Hỏa. Hai hành này không hoàn toàn xung khắc mà còn có thể bổ trợ lẫn nhau trong một số trường hợp. Vì vậy, không có lý do cụ thể để cho rằng cúng gà trong năm Tỵ sẽ mang lại vận rủi.

Tùy thuộc vào lòng thành

Trong tín ngưỡng thờ cúng, điều quan trọng nhất không nằm ở loại lễ vật mà là lòng thành kính của gia chủ. Dù dâng gà, lợn hay các loại lễ vật khác, miễn là gia chủ chuẩn bị chu đáo, sạch sẽ và dâng lên với tấm lòng chân thành, điều đó đã đủ để cầu mong những điều tốt lành.

Không có sự liên hệ giữa gà và rắn trong tâm linh

Dù trong tự nhiên, rắn có thể săn gà, nhưng trong tín ngưỡng dân gian, rắn và gà không mang ý nghĩa đối lập nhau. Việc kiêng cúng gà trong năm Tỵ chỉ là quan niệm riêng lẻ, không được phổ biến rộng rãi.

Gợi ý mâm cỗ giao thừa năm Ất Tỵ

Nếu gia đình vẫn lo lắng về điều kiêng kỵ này, có thể linh hoạt thay thế gà bằng các lễ vật khác để đảm bảo sự an tâm:

Lợn quay hoặc lợn luộc: Tượng trưng cho sự ấm no, sung túc.

Vịt hoặc ngan luộc: Mang ý nghĩa đủ đầy và đoàn kết.

Cá chép: Là biểu tượng của sự may mắn, thăng tiến và vượt qua khó khăn.

Tuy nhiên, nếu gia đình vẫn muốn giữ truyền thống cúng gà trống, hãy chọn gà trống khỏe mạnh, có mào đỏ, chân vàng – biểu tượng của sự hưng thịnh và may mắn.

Quan niệm kiêng cúng gà trong năm Ất Tỵ để tránh “cõng rắn cắn gà nhà” thực chất chỉ là truyền thuyết dân gian, không có cơ sở phong thủy hay khoa học. Điều quan trọng nhất trong tín ngưỡng thờ cúng là sự chân thành, chu đáo của gia chủ khi chuẩn bị lễ vật và tiến hành nghi lễ.

Vì vậy, gia đình hoàn toàn có thể cúng gà trống trong mâm cỗ giao thừa để cầu mong một năm mới bình an và thịnh vượng. Nếu vẫn cảm thấy không yên tâm, gia đình có thể thay thế bằng các món lễ vật khác phù hợp với phong tục và truyền thống của mình. Điều cốt yếu là giữ gìn những giá trị tốt đẹp trong văn hóa thờ cúng và tận hưởng không khí đầm ấm, thiêng liêng của dịp Tết cổ truyền.